نحوه وشرایط فسخ واقاله اسناددردفاتراسنادرسمی

فسخ در لغت به معنای نقض کردن و در اصطلاح عبارت است از انحلال ارادی و یکجانبه قرارداد. اقاله نیز از لحاظ لغوی عبارت است از بر هم زدن، فسخ و عفو و در اصطلاح عبارت است از اینکه طرفین عقد جهت فسخ معامله موافقت بکنند. اصلی ترین وجه اشتراک فسخ و اقاله این است که هر دو بر عقد صحیح وارد می شوند و آن را از تاریخ وقوع خود (فسخ ) از بین می برند. اختلاف بین فسخ و اقاله این است که فسخ ایقاع است و اقاله ماهیتی شبیه عقد دارا می باشد. تفاوت دیگر فسخ و اقاله این است که فسخ هم در عقود لازم اعمال می شود و هم در عقود جایز؛ در صورتی که اقاله مختص عقود لازم است. فسخ و اقاله اسناد در دفاتر اسناد رسمی نیاز به رعایت تشریفات خاصی دارد. مراحل فسخ سند در دفتر تنظیم کننده عبارتند از: 1- احراز حق فسخ، 2- فسخ معامله در حاشیه سند و ثبت دفتر، 3- امضاء فسخ کننده در حاشیه سند و ثبت دفتر، 4- تصدیق امضاء فسخ کننده و اعلام فسخ توسط سردفتر و امضاء او، 5- ارسال لاشه سند "باطل شد" و آگهی فسخ به اداره ثبت مربوطه در خصوص املاک. اقاله فسخ سند در دفتر تنظیم کننده سند نیز عبارت است از: 1- سوال از اداره اجرا اگر نسبت به آن اجرائیه صادر شده باشد، 2- اقاله معامله در ستون ملاحظات دفتر، 3- ابطال سند معامله و زدن مهر "باطل شد" روی سند و ثبت دفتر، 4- ارسال خلاصه اقاله به ثبت مربوطه در خصوص املاک. مراحل فسخ و اقاله سند در دفتری غیر از دفتر تنظیم کننده سند را می توان درمراحل زیر گنجاند:1- سوال از دفتر خانه تنظیم کننده سند قبلی مبنی بر اینکه آیا نسبت به سند مورد تقاضای فسخ یا اقاله اجراییه صادر شده است یا نه؟، 2- سوال از اداره اجرای ثبت در صورتی که نسبت به سند صدور تقاضا از دفتر خانه تنظیم کنند سند اجراییه صادر شده باشد، 3- بر حسب مورد، تنظیم سند اقرارنامه مبنی بر فسخ سند یا اقاله آن، 4- ارسال رونوشت اداری اقرار نامه و یا اعلام مراتب اقاله به دفتر خانه قبلی جهت درج در ستون ملاحظات سند قبلی.